Κοινωνική-αλληλέγγυα οικονομία

Σαν τέτοια ορίζεται η «οικονομία, η οποία υλοποιείται από τους πολίτες με ίδια πρωτοβουλία και διέπεται όχι από την αρχή του ανταγωνισμού αλλά από την αρχή της αμοιβαιότητας (reciprοcité), της συνεργατικότητας και της εμπιστοσύνης.»( Νέες μορφές κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας...των Δρ. Τάκη Νικολόπουλου και Δημήτρης Καπογιάνη).
Μπορεί να υλοποιείται πολύ καλύτερα στα πλαίσια της επανατοπικοποιημένης κοινωνίας. Από τις αρχές της δεκαετίας του 90, σαν απάντηση στα ελλείμματα, τις στρεβλώσεις και την ενσωμάτωση στο «παιχνίδι» της οικονομίας της αγοράς και του ανταγωνισμού των κοινωνικών επιχειρήσεων(συνεταιρισμοί, ταμεία αλληλασφάλισης κ.λ.π., που είχαν οργανωθεί κύρια σε εθνικό επίπεδο), εμφανίζονται νέοι συνεταιρισμοί και συλλογικότητες με την κατεύθυνση της πολυλειτουργικότητας ή/και της πολυεταιρικότητας. Όλες αυτές, οι εκ των κάτω, πρωτοβουλίες της «οικονομίας των πολιτών» συχνά συνενώνονται σε δίκτυα, ανάλογα με την δραστηριότητα, και δημιουργούν οικονομικές δομές που δεν εντάσσονται ούτε στον κρατικό ούτε στον καπιταλιστικό ιδιωτικό τομέα. Συχνά και με «εσωτερικό νόμισμα»(αυτό συνέβη κύρια μετά την κρίση στην Αργεντινή, όπου είχε χάσει την αξία του το πέσος, και οι εργαζόμενοι μαζί με τους φτωχούς πολίτες της γύρω περιοχής αναλαμβάνανε τη διαχείριση των επιχειρήσεων που «φτώχευσαν» ή με τα LETS: Τοπικά συστήματα ανταλλαγών στην Ευρώπη-Αμερική).
Παραδείγματα:
Το «αλληλέγγυο κολοκύθι» (courgette solidaire). Πρόκειται για μια Ένωση για την διατήρηση της αγροτικής γεωργίας (Amap) στα βορειοανατολικά του Παρισιού (Lilas) που περιλαμβάνει ως μέλη 100 νοικοκυριά.. Τα νοικοκυριά αυτά συμβάλλονται για ένα χρόνο με ένα αγρότη βιοκαλλιεργητή, ο οποίος παραδίδει κάθε εβδομάδα εποχιακά λαχανικά. Στη Γαλλία υπάρχουν περίπου 500 τέτοιες ενώσεις (AMAP) που περιλαμβάνουν 25.000 νοικοκυριά και δεν έχουν σχέση με συνεταιρισμούς καταναλωτών
Η περίπτωση των «κήπων του δικτύου Cocagne» (ιδρύθηκε το 1999). Το δίκτυο, που συνενώνει 85 δομές κοινωνικής επανένταξης, συνδέοντας τον αγώνα κατά του αποκλεισμού με την αειφόρο ανάπτυξη μέσω βιολογικών μικρο- καλλιεργειών σε κήπους, θέτει σε άμεση σχέση παραγωγό και καταναλωτή.
Οι οικογενειακοί κήποι ("jardins familiaux" οι οποίοι ανήκουν στο δήμο ή στη νομαρχία.) Πρόκειται για νέους χώρους κοινοτικοποίησης, αντίστασης και ελευθερίας
Στη Μεγ. Βρετανία, στην πόλη Stroud στο Gloustrershiere, έχει αναπτυχθεί ένα δίκτυο αγοράς ντόπιων προϊόντων στο πλαίσιο της «Κοινοτικά υποστηριζόμενης γεωργίας», όπου κάθε κάτοικος που εντάσσεται σε αυτό το δίκτυο-πρόγραμμα χρηματοδοτεί έναν αγρότη για να τον προμηθεύει απευθείας τρόφιμα
Στη Γερμανία σχεδόν γύρω από κάθε πόλη υπάρχουν δημοτικοί κήποι, που καλλιεργούνται από καλλιεργητές του «Σαββατοκύριακου» και του «ελεύθερου χρόνου». Ταυτόχρονα υπάρχουν πάνω από 400 «οικοκοινότητες» με διαφορετικό αριθμό μελών, που έχουν εγκατασταθεί στην επαρχία και ζουν συλλογικά στο ένα ή στον άλλο βαθμό αυτοδύναμα. Επίσης υπάρχει ένα μεγάλο δίκτυο «μαγαζιών δίκαιου εμπορίου», που λειτουργούν με βάση την εθελοντική κοινωνική εργασία
Στην Ελλάδα υπάρχουν ήδη συνεταιρισμοί και σύλλογοι βιοκαλλιεργητών, δύο δίκτυα οικοπαραγωγών-καταναλωτών(«Οικοκοινότητα» και «ομοτράπεζοι»), δύο δίκτυα ντόπιων σπόρων και ανταλλαγών τους(«Πελίτι» και «Αιγίλοπας») και ένας συνεταιρισμός αλληλέγγυου εμπορίου(«Σπόρος» www.sporos.org) με το «καλάθι» του(παραγγέλνουν συλλογικά προϊόντα σε οικο-γεωργούς και τα διανέμουν μεταξύ τους) και το «χαριστικό παζάρι», όπου ανταλλάσσονται και μεταποιούνται ρούχα.

Ακόμα και όταν πρόκειται για μη τοπικές πρωτοβουλίες, αλλά για δίκτυα σε εθνικό ή υπερεθνικό επίπεδο, επειδή η διασύνδεσή τους είναι δικτυακή και όχι κεντρικά κατευθυνόμενη, όλα αυτά, δεν έρχονται σε αντίθεση με τις αντίστοιχες δομές της τοπικοποίησης και μπορούν να λειτουργήσουν παραδειγματικά για την κατεύθυνσή της.