Δίπλα στην πολιτική δράση, δίπλα στις κινήσεις αλληλεγγύης που δεν παριστάνουν «κάτι», δίπλα σε μικρές προσπάθειες λόγου, δίπλα στο αίτημα για ζωή, μπορεί να συζητιέται ολοένα και περισσότερο ένα σχέδιο επιβίωσης και αξιοπρέπειας. Δείγματα υπάρχουν στο νησί, αν και όχι σαφή ή διακριτά, αλλά σποραδικά και με την αμηχανία που μπορεί να διακρίνει κάθε τι καλό στη ρευστή εποχή μας. Αυτό σημαίνει ότι αυξήθηκε ο κόσμος που καλλιεργεί «για το σπίτι» ενώ υπάρχει σαφές ενδιαφέρον για την ελιά. Επειδή η αμνησία όμως τείνει να αντικαταστήσει τη γνώση και την επίγνωση, η Σχεδία συμβάλλοντας στο μέτρο του δυνατού, σπέρνει παλιά δαιμόνια:
Σιτάρι και
γενικά δημητριακά μπορούν
καλλιεργηθούν παντού, σε κάθε χωράφι, σε κάθε αδόμητη περιοχή. Ενδείκνυται όμως
η καλλιέργεια στις παρακάτω περιοχές: Ανάμεσα στους
Γιαννάκηδες-Μπενάκηδες-Λαζάρηδες, στην Παχειοράχη, στις Πόρτες (περιοχή
Περιβόλια), στον «κάμπο» της Αιγινήτισσας (περιβόλια-Προφήτης Ηλίας), Κοντός,
Μεσαγρός, Άλωνες, Κυψέλη, Λεόντι, Σουβάλα, Χλόη. Μέχρι και το 1985
καλλιεργούσαν σιτάρι σε οικογενειακό επίπεδο, ενώ το έστελναν σε μύλους στα
Μέθανα. Μέχρι το 1960 υπήρχε ο μύλος του Μαρίνη και το «εργοστάσιο» του
Κουκούλη που ήταν μύλος και φούρνος. Μια επιχείρηση (μεταξύ 1985-95) από τη
Λάρισα, της «Χατζηλουήνας» με τρακτέρ που είχε 6 άροτρα, θυμίζει τις
δυνατότητες του νησιού για αυτοδυναμία, σε σιτηρά.
Η ελιά υπάρχει ήδη παντού με
εκατοντάδες δέντρα παραμελημένα στα «αζήτητα» του νησιού να μαραζώνουν αμάζευτα
και ακλάδευτα στα ημιορεινά. Απομεινάρια από λιοτρίβια υπάρχουν σε κάθε χωριό,
δείγμα της σημερινής μας παρακμής αλλά και μιας μελλοντικής δυνατότητας ν’
ανθίσει πάλι ο τόπος. Η μικρή οροσειρά που χωρίζει τους Αγίους από το Μεσαγρό
(Παλιόμυλοι, Σαλιαρή, Βρούβα) είναι γεμάτη ελιές. Υπενθυμίζεται η συμμετοχή του
Δήμου Αίγινας και ιδιωτών σε διεθνείς εκθέσεις ελαιολάδου (Γ. Δ. Κωστελένου
Στοιχεία ελαιοκομίας. Ιστορία περιγραφή και γεωγραφική κατανομή των ποικιλιών
ελιάς στην Ελλάδα) τον 19ο αιώνα.
Το αμπέλι, από την αρχαιότητα μέχρι και τη
δεκαετία του ‘80 ήταν το αβανταδόρικο προϊόν της Αίγινας. Μούστος εξαγόταν
παντού, σ’ όλη την Ελλάδα και τα καΐκια μαζί με τα αγγεία έστελναν και μούστο.
Όλη η Βόρεια Αίγινα από τη Βαγία μέχρι και την περιοχή της Κυψέλης ήταν
κατάφυτη από αμπέλια ενώ σε κάθε σπίτι υπήρχε η σοφή κληματαριά που ξέραινε τα
φύλλα της το χειμώνα και χάριζε τη σκιά της το καλοκαίρι μαζί με τον πολύτιμο
καρπό της. Περιοχές που ακόμα βλέπεις απομεινάρια από παρατημένες καλλιέργειες είναι
οι Κήποι (κάτω από τους Βλάχηδες), ο Κοκκινόβραχος (ανάμεσα από της Αφαία και
τον Κάβο) και η Ανάουσσα (ρέμα Βαγίας-Κολυμπάρι).
Η πατάτα, από την εποχή του Καποδίστρια
μέχρι και πριν 20-30 καλλιεργούνταν παντού στα Δυτικά και προς Νότια της
Αίγινας και ιδιαίτερα στην περιοχή του Μαραθώνα που έβγαζε μια ιδιαίτερα
νόστιμη και περιζήτητη πατάτα. Στην ίδια περιοχή τα κηπευτικά (χειμερινά
και θερινά) μπορούν να καλλιεργηθούν σε έκταση ενώ βέβαια μπορούν για οικιακή
χρήση να βρίσκονται σε κάθε γωνιά που δεν έχει ακόμα χτιστεί.
Βασικό είδος
διατροφής, τα όσπρια, καλλιεργούνταν κυρίως στο Σφεντούρι, στους
Κήπους και κυρίως ξερικά (φασόλια, φακή, φάβα, ρεβίθι, αράκι) στην «κοιλάδα»
των Αλώνων, στην Αιγινήτισσα (Προφήτης Ηλίας) και στο Μεσαγρό.
Πορτοκαλιές
και Λεμονιές μπορούν
παντού να καλλιεργηθούν, όμως η περιοχή του Προφήτη Ηλία στην Αιγινήτισσα, οι
Πόρτες, η Βλυχάδα ίσως είναι οι πιο κατάλληλες περιοχές.
Το μοναδικό,
αιγινήτικο βερίκοκο, μπορεί πάλι να ξαναφανεί στις περιοχές
που καλλιεργούσαν το δέντρο. Αυτές κυρίως, ήταν ο Κοντός και η Κυψέλη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου